Krijg de kleren! Zonder ze te kopen.

Juskom en suikerpot

‘Ruil je rijk in de wijk’, daar begon het mee. “Eén van onze vrijwilligers bedacht dit, maar het liep compleet uit de hand!” Lucy en het team van Zanddonk United zetten zich vol enthousiasme in voor hun wijk. “We hadden tenten staan op het grasveld. Je stapte binnen met een juskom en een suikerpot. Eén van onze veilingmeesters gaf je daar punten voor. Met die punten kon je dan iets anders uitkiezen in de tent.” Maar het liep storm met kleding. “Er kwamen zakken, tassen, dozen vol met kleding binnen. Want we hadden dikke vette televisies staan. Die waren dan bijvoorbeeld 100 punten. Dus zes dozen kleding voor zo’n televisie. De tent hing binnen de kortste keren vol met broeken, jurkjes en truien.”

Schokkende cijfers

Al die kleding zorgt voor de nodige heisa, niet alleen in de tent van ‘Ruil je rijk’. De textielindustrie geldt, na olie en gas, wereldwijd als de meest vervuilende industrie ter wereld. Het zijn schokkende cijfers van Brits parlementair onderzoek. 10% van de wereldwijde CO2-uitstoot komt van de textielindustrie. Dit zou tot 2030 naar verwachting met ongeveer 63% toenemen. Natuurlijk bestaat textiel niet alleen uit kleding. Maar kleding maakt volgens de Sociaal Economische Raad (SER) wel de helft uit van de Nederlandse textielomzet. En wat te denken van de stroom aan berichten over misstanden in de landen waar ze jouw bloes aan elkaar naaien?

Een beetje beppen

Lucy wist wel raad met al die kleding uit de tent. “Een soort Tupperware-party maar dan met kleding. Supergezellig! Met een groep dames een beetje zitten beppen met elkaar, koffie, koekje: hoe leuk is dat?” Lucy organiseerde een aantal kledingruilavonden voor vriendinnen. Bij haar thuis, vóór de coronapandemie. “Lekker in die rekken snuffelen. Je kleedt je om en laat het zien aan de rest. Je krijgt meteen reacties. Soms lig je dubbel van het lachen, want het ziet er echt niet uit! Heel anders dan in de winkel: daar staat het natuurlijk altijd leuk volgens de dames die er werken. Al heb je een vuilniszak aangetrokken.” 

Spontaan of georganiseerd

Nieuwe kleren met gesloten beurs: een kledingruil geeft je garderobe een opfrisbeurt. En het is nog goed voor het milieu ook. Je neemt kleding mee die je zelf niet meer aantrekt. Leg het op tafel of hang het in het rek bij de andere kledingstukken. Een hapje en een drankje erbij, wat leuke mensen en klaar: de geboorte van een geslaagd ruilfeestje. Het kan in je woonkamer, in de achtertuin of bij het buurthuis. En je maakt het zo spontaan of georganiseerd als je zelf wilt. Op internet vind je zelfs checklists die je kunt gebruiken tegen de organisatiestress. En in coronatijd is er de contactloze kettingkledingruil: een tas met kleding gaat langs bij alle deelnemers. Je haalt er wat uit en stopt er wat in. 

De schatten aan de rekken

Lucy wacht liever tot het weer fysiek kan. “Gewoon een gezellige avond, met leuke mensen. Een praatje maken, lekker eten, lachen met elkaar.” Maar daar doet ze het niet alleen om: “Wat je zelf niet meer draagt, kan een ander heel erg blij maken. Sommige mensen kunnen ook niet altijd maar nieuwe kleding kopen. Voor hen zijn het de schatten die in de rekken hangen tijdens zo’n ruil.” Het gaat Lucy ook niet om de regels: “Heb je niks om te ruilen? Kom gewoon en haal iets uit het rek. En al hang je er één ding bij en neem je er drie mee. Niet te moeilijk doen.” Voor Lucy gaan gezelligheid en goed doen hand-in-hand: “Duurzaam is goed en sociaal contact is leuk.”

Doorgedraaide centrifuge 

Door je kleren een tweede leven te geven, belanden ze niet op de afvalstapel. Want die is al zo groot, blijkt uit cijfers van het CBS. De hoeveelheid afgedankte kleding in Nederland is de afgelopen 25 jaar verdubbeld: omgerekend zo’n 15 kilo per persoon. Waar komt die enorme stijging vandaan? Daarvoor wijzen we vaak naar ‘fast fashion’, met zijn goedkope wegwerpkleding en steeds nieuwe collecties. Nu op de catwalk, morgen in de winkel. En overmorgen weer afgedankt voor een nieuwe trend. Alles gaat om snelheid. De druk op de kostprijs en de kwaliteit is als een doorgedraaide centrifuge van een wasmachine. 

Gewoon doen

“Maar het begint echt bij jezelf,” Lucy klinkt vastberaden. “Voor mij hoeft het niet, elk seizoen iets nieuws kopen. Ik vind het prima om tweedehands te dragen. Het staat er ook niet op hè? En je komt nog eens wat tegen: tijdens zo’n kledingruil vond ik een mooi gehaakt shirt. Staat me hartstikke leuk, en dat zeg ik niet vaak!” Welke tip heeft Lucy zelf voor het organiseren van een kledingruil? “Gewoon doen. Niet te lang over nadenken. Kijk of je kledingrekken kunt ritselen. En anders: leg het op tafel of hang het aan de kapstok. Zorg voor kleding om te ruilen, dus vraag iedereen wat mee te nemen.” En verder? “Staat het leuk en zit het goed, dan gewoon lekker aantrekken!”